21η Μαρτίου- Παγκόσμια Ημέρα ατόμων με Σύνδρομο Down
Η ημέρα αυτή έχει ως στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου για τα άτομα με Σύνδρομο Down.
Το Σύνδρομο Down είναι μια χρωμοσωμική διαταραχή η οποία οφείλεται στην παρουσία ενός επιπρόσθετου χρωμοσώματος στο 21ο ζεύγος χρωμοσωμάτων, αυξάνοντας τον αριθμό χρωμοσωμάτων από 46 στα 47. Το Σύνδρομο Down είναι το πιο κοινό γενετικό σύνδρομο καθώς ο μέσος όρος συχνότητας της εμφάνισης του είναι 1 σε κάθε 700 νεογνά.
Τα άτομα με Σύνδρομο Down έχουν πιο αργή ανάπτυξη από άτομα συνομήλικα τους αφού περνούν από τα διάφορα στάδια ανάπτυξης σε μεγαλύτερες ηλικίες και παραμένουν σε αυτά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό όμως δεν αποτελεί εμπόδιο για να εξελιχθούν και να αποκτήσουν αρκετές δεξιότητες σε όλους τους τομείς, αρκεί να υπάρχει σταθερή παρακολούθηση, εκπαίδευση και καθοδήγηση. Επίσης, έχουν αυξημένη προδιάθεση για την εκδήλωση συγκεκριμένων προβλημάτων υγείας, όμως τα περισσότερα από αυτά αντιμετωπίζονται και δεν αποτελούν εμπόδιο για να ζήσουν μια καλή και ποιοτική ζωή.
Τα άτομα με Σύνδρομο Down μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά τα οποία τους κάνουν να “ξεχωρίζουν” από άλλα άτομα. Τα άτομα αυτά “ξεχωρίζουν” λόγω των διαφορών που παρουσιάζουν όσον αφορά τα φυσικά, τα νοητικά και τα κοινωνικά τους χαρακτηριστικά.
Κάποια από τα φυσικά χαρακτηριστικά των ατόμων με Σύνδρομο Down
Κοντή και πλατιά μύτη
Κοντός και πλατύς λαιμός
Η γλώσσα συχνά προεξέχει
Προβλήματα όρασης και ακοής
Δόντια μικρά και αραιά με ακανόνιστη διάταξη
Φωνή βαθιά, λαρυγγική με χαμηλή ένταση
Χαλαρές αρθρώσεις
Αυξημένη ελαστικότητα
Κάποια από τα νοητικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά των ατόμων με Σύνδρομο Down
Νοητική υστέρηση η οποία εμφανίζεται σε διάφορους βαθμούς
Δυσκολία όσον αφορά την κατανόηση εννοιών
Δυσκολία όσον αφορά την οπτική αντίληψη
Δυσκολία όσον αφορά την ακουστική επεξεργασία
Δυσκολία όσον αφορά την συγκέντρωση
Αφηρημένη σκέψη
Χαμηλή εκφραστική ικανότητα
Τα πιο σημαντικό χαρακτηριστικό των ατόμων με Σύνδρομο Down που κάνει αυτά τα άτομα “ξεχωριστά” είναι η ικανότητα τους να κάνουν τους ανθρώπους να βλέπουν τον κόσμο μέσα από τα μάτια της ανιδιοτελούς αγάπης. Μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αναπτυχθούν, να μάθουν και να εξελιχθούν αλλά χρειάζονται μόνο μια στιγμή για να μάθουν σε εμάς τι θα πει να αγαπάς άνευ όρων, στις δύσκολες αλλά και στις όμορφες στιγμές της ζωής. Είναι μια σχέση που δεν είναι εύκολη και που απαιτεί υπομονή και πλήρης αφοσίωση. Είναι μια σχέση που πολλές φορές σε κάνει να χάνεις την αισιοδοξία σου, την υπομονή σου και την θέληση σου. Είναι όμως μια σχέση που σε αποδέχεται όπως είσαι και δεν επιθυμεί να σε αλλάξει, που προσπαθεί να αλλάξει αυτό που είναι για να σε ευχαριστήσει και που δεν επιθυμεί τίποτα περισσότερο από την αγάπη σου και την στοργή σου. Τα άτομα αυτά είναι ξεχωριστά γιατί αποδεικνύουν πως το αδύνατο μπορεί να γίνει δυνατό.
Τα άτομα με Σύνδρομο Down συμβάλλουν με τον δικό τους τρόπο για την δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου. Για αυτό τον λόγο αξίζουν να έχουν ίση αντιμετώπιση και ίσα δικαιώματα με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Είναι άτομα κοινωνικά, χαρούμενα, ευχάριστα και με πολλές ικανότητες. Μπορεί να μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά αλλά το κάθε άτομο είναι μια ξεχωριστή οντότητα με τις δικές του αδυναμίες και δυνατότητες. Μπορεί να ξεχωρίζουν λόγω κάποιων χαρακτηριστικών αλλά οι ομοιότητες τους με τα υπόλοιπα άτομα είναι περισσότερες από τις διαφορές τους. Το μόνο που χρειάζονται είναι κατάλληλες παρεμβάσεις και θεραπείες για να μπορέσουν να αναπτυχθούν στο μέγιστο βαθμό των δυνατοτήτων τους.
Στον κόσμο των ατόμων με ειδικές ανάγκες δεν υπάρχει ο διαχωρισμός, η απόρριψη, και ο αποκλεισμός, παρά μόνο η αγάπη και η αποδοχή. Για αυτό λοιπόν ας δώσουμε την ευκαιρία σε αυτά τα άτομα να ζήσουν σε ένα κόσμο χωρίς διακρίσεις, σε ένα κόσμο που θα τους επιτρέψει να έχουν όνειρα και που θα συμβάλει στο να πραγματοποιηθούν. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουν δικαίωμα στον λόγο, στην εκπαίδευση, στην επαγγελματική κατάρτιση, στην δημιουργία μιας οικογένειας, στην αγάπη.
Όλα αυτά μπορούν να γίνουν φτάνει να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τα άτομα αυτά σαν “άτομα με ειδικές δυνάμεις” και όχι σαν “άτομα με ειδικές ανάγκες”. Γιατί τα άτομα αυτά αποδεικνύουν καθημερινά πως τίποτα στην ζωή δεν είναι ακατόρθωτο, κάτι στο οποίο συμβάλλουν και οι οικογένειες των ατόμων αυτών. Θα ήταν λάθος από μέρους μου εάν δεν αναφερόμουν και στα άτομα τα οποία αφιερώνουν την ζωή τους, φροντίζοντας και στηρίζοντας τα άτομα αυτά. Γιατί όπως έχω προαναφέρει, μεγαλώνοντας ένα παιδί με “ειδικές δυνάμεις” δεν είναι πάντοτε εύκολο. Είναι μια διαδρομή με αρκετές δυσκολίες. Παρόλα αυτά, αφιερώνουν ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού τους για να προσφέρουν ότι καλύτερο μπορούν και παλεύουν καθημερινά για την ένταξη των ανθρώπων τους στην κοινωνία. Επομένως, η μέρα αυτή είναι εξίσου αφιερωμένη και στις οικογένειες των ατόμων αυτών.
Στέφανη Γεωργίου
Κλινική Ψυχολόγος